Ślub w świetle polskiego prawa

W Polsce można zawrzeć ślub cywilny w Urzędzie Stanu Cywilnego lub kościelny (konkordatowy). W naszym rejonie śluby konkordatowe stanowią blisko 70% ślubów.  

Ślub cywilny

Zdjęcie 1

Ślub cywilny to formalno-prawne usankcjonowanie związku małżeńskiego. Narzeczeni składają dokumenty w urzędzie stanu cywilnego (USC). Zgłaszając się muszą:

•   okazać dowody osobiste,
•   zadecydować jakie nazwiska będą nosić oni i ich dzieci,
•   wypełnić pisemne zapewnienie o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa,
•   uiścić opłatę skarbową w wysokości ok. 80 zł.

Wymagane dokumenty:  

• skrócony odpis aktu urodzenia (koszt 20 zł w przypadku innego urzędu niż ten w którym będzie zawarty związek),
• dokument tożsamości; 

osoba rozwiedziona dodatkowo:

• wyrok rozwodowy lub adnotację o rozwodzie w akcie z poprzedniego małżeństwa 

wdowiec/wdowa dodatkowo:

• odpis aktu zgonu małżonka

Jeżeli jedną z osób narzeczonych jest cudzoziemiec, musi ona okazać paszport, akt urodzenia z tłumaczeniem na język polski, zaświadczenie o zdolności prawnej do zawarcia związku małżeńskiego wydane przez właściwy organ (odpowiednik naszego USC w kraju cudzoziemca lub ambasada).

Termin:

Zdjęcie 2

Zawierający związek małżeński powinni zgłosić się w urzędzie najpóźniej na jeden miesiąc i jeden dzień przed planowanym terminem ślubu. Mogą wybrać dowolny USC.
Na świadków wybiera się osoby pełnoletnie. Wystarczy jeśli zgłoszą się one dopiero w dniu ślubu na ok. 30 min. przed ceremonią. Wymagane są dowody osobiste.
Akt małżeństwa zostaje sporządzony bezpośrednio po ceremonii ślubu cywilnego a do dowodów osobistych wnosi się odpowiednie wpisy. W przypadku zmiany nazwiska należy w podanym przez kierownika USC terminie wymienić dowód osobisty.

Opłaty:

•   Opłata skarbowa - ok. 80zł
•   Opłata za oprawę muzyczną ceremonii (z tego można zrezygnować) - 50-100zł

Wiek:

Dolna granica wieku uprawniająca kobietę i mężczyznę do zawarcia małżeństwa wynosi 18 lat. Jednak z ważnych powodów (takim jest np. ciąża) sąd może zezwolić kobiecie na małżeństwo, jeżeli skończyła 16 lat.

Zmiana nazwiska:
Zawierając związek małżeński, możesz zmienić nazwisko. Żonę może przyjąć nazwiska męża, bądź mąż nazwisko żony lub każde z małżonków dotychczasowe nazwisko może połączyć z nazwiskiem współmałżonka.

Dzieci urodzone z waszego związku mogą nosić nazwisko ojca lub żony panieńskie, w tej sprawie składa się stosowne oświadczenia w USC lub kościele ( w zależności czy ślub był cywilny czy konkordatowy). Jeśli nie złożycie oświadczeń co do nazwiska - po ślubie każde z was zachowa swoje dotychczasowe nazwisko, a dzieci automatycznie otrzymają nazwisko ojca.

Gdy żona ma niepełnoletnie dziecko i wychodzi za mąż za mężczyznę, który nie jest jego ojcem, a dziecko nosi nazwisko panieńskie lub nazwisko mężczyzny, którego ojcostwo ustalił sąd. Małżonkowie mogą złożyć oświadczenie przed kierownikiem USC, że dziecko będzie odtąd nosiło nazwisko męża, czyli ojczyma. Gdy jednak dziecko ma już 13 lat, osobiście musi wyrazić na to zgodę. Nie można jednak nadać nazwisko ojczyma dziecku, które : jest dzieckiem byłego męża matki i nosi jego nazwisko lub nosi nazwisko ojca, który je uznał.

 

Prawo zabrania zawierania małżeństw:

•   z krewnymi w linii prostej (rodzice, dzieci, wnuki)
•   z rodzeństwem (również przyrodnim)
•   osoby adoptującej z adoptowanym
•   powinowatym w linii prostej (teściowie, synowe, zięciowie), choć sąd - z ważnych powodów może na to zezwolić
•   mężczyznom, którzy nie ukończyli lat 18
•   kobietom, które nie ukończyły lat 16
•   osobom, które już pozostają w związku małżeńskim
•   osobom całkowicie ubezwłasnowolnionym, dotkniętym chorobą psychiczną lub niedorozwojem umysłowym.

Jeśli wbrew tym zakazom związek małżeński zostanie zawarty - Małżeństwo może być unieważnione.

Ślub konkordatowy

Polskie prawo nie uznaje samego ślubu kościelnego jako aktu prawnego. Oprócz niego należy więc wziąć ślub cywilny lub podjąć odpowiednie czynności, aby małżeństwo kościelne (kanoniczne) spełniało warunki tzw. ślubu konkordatowego. Od lipca 1998 roku (po podpisaniu przez Polskę i Stolicę Apostolską tzw. Konkordatu) wystarczy zawrzeć związek małżeński w kościele oraz dopełnić kilku formalności, aby był on uznawany przez polskie prawo.

Zdjęcie 3

Zgodnie z obowiązującą tradycją ślub kościelny zawierany jest w parafii panny młodej, jednak coraz częściej odchodzi się od tego zwyczaju i młode pary zawierają związek małżeński w parafii pana młodego lub w zupełnie innej parafii (np. zlokalizowanej w pobliżu wynajętej sali, hotelu, domu weselnego itp.). Wzięcie ślubu w innej parafii wymaga zgody proboszcza własnej parafii (tzw. licencji).

Niektóre elementy procedury opisanej niżej mogą różnić się pewnymi szczegółami w zależności od tego, w jakiej parafii zawierany jest ślub.

Inne (ważne dla nowożeńców) sprawy związane np. z wystrojem kościoła, fotografowaniem czy filmowaniem uroczystości należy także uzgodnić bezpośrednio z księdzem gdyż w wielu kościołach panują bardzo restrykcyjne zasady.

Źródło: http://perfectmoments.pl/blog/?p=85

Jak to zaplanować:  

1.        Najlepiej od razu po ustaleniu daty ślubu (nawet pół roku wcześniej) zarezerwować termin w parafii oraz zacząć chodzić na kurs przedmałżeński, który trwa 10 tygodni (w zasadzie wszystkie nauki należy odbywać w jednej parafii).

2.        Narzeczeni zgłaszają się do kancelarii parafialnej na trzy miesiące przed zamierzonym terminem ślubu z następującymi dokumentami: 

·         aktualne (nie starsze niż trzy miesiące) świadectwa chrztu (z parafii chrztu) z adnotacją o stanie wolnym oraz o przyjęciu sakramentu bierzmowania (jeśli jej nie ma, trzeba takie świadectwo uzyskać w parafii bierzmowania);

·         dokumenty poświadczające ukończenie lub uczestnictwo w kursie przedmałżeńskim;

·         dowody osobiste;

·         świadectwo nauki religii.

3.        Na podstawie tych dokumentów spisuje się protokół przedmałżeński oraz zapowiedzi, które wygłaszane są w parafii narzeczonego i narzeczonej. Osoba będąca spoza parafii, gdzie załatwiane są formalności musi dostarczyć prośbę o wygłoszenie zapowiedzi do swojej parafii. 

4.        Narzeczeni przystępują do sakramentu pokuty, zaznaczając przy konfesjonale, że jest to spowiedź przedślubna, aby uzyskać od księdza podpis na specjalnym formularzu. 

5.        Po wygłoszeniu zapowiedzi narzeczeni dostarczają do kancelarii:

·         zaświadczenie o wygłoszeniu zapowiedzi; 

·         aktualne zaświadczenie o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa (wydawane jest w trzech egzemplarzach i traci ważność po upływie 3 miesięcy od daty wystawienia). Należy je uzyskać w Urzędzie Stanu Cywilnego, właściwym dla miejsca zamieszkania jednego z narzeczonych. W tym celu należy dostarczyć do tego urzędu wszystkie dokumenty, jakie konieczne są przy ślubie cywilnym. Tam narzeczeni podpisują oświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie związku małżeńskiego oraz oświadczenie o wyborze nazwiska małżonków i dzieci.

6.        Tydzień przed ślubem narzeczeni zgłaszają się do kancelarii wraz ze świadkami (osoby pełnoletnie, mające zdolność podejmowania czynności prawnych), w celu spisania aktu ślubu. Jeśli świadkowie nie mogą stawić się osobiście lub parafia tego nie wymaga, narzeczeni muszą znać ich imiona, nazwiska, wiek i adresy.

7.        Dzień przed ślubem narzeczeni ponownie przystępują do sakramentu pokuty.

8.        W dniu ślubu świadkowie dostarczają do zakrystii obrączki i kartki potwierdzające odbytą spowiedź.

9.        Przed ceremonią ślubną młodzi i świadkowie składają podpisy na zaświadczeniu o zawarciu małżeństwa, które ksiądz przekazuje nowożeńcom po zakończeniu uroczystości. 

10.     W ciągu 5 dni od daty zawarcia ślubu, o akcie tym zostaje powiadomiony Urząd Stanu Cywilnego. Tam sporządzany jest akt ślubu. Nosi on datę celebracji ślubu w kościele. 

Ślub w Kościele Prawosławnym

Przygotowania do ślubu należy rozpocząć około miesiąca przed uroczystością. Śluby odbywają się zwykle w niedzielę. Nie ma nauk przedmałżeńskich, ale narzeczeni odbywają przynajmniej dwie rozmowy z księdzem. Gdy jedno z narzeczonych jest innego wyznania, spotkań może być więcej. 

Zdjęcie 4

Dokumenty, które należy złożyć w cerkwi, to świadectwo chrztu świętego oraz zaświadczenie z USC o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa.

Najpóźniej tydzień przed ślubem należy przystąpić do spowiedzi, po której otrzymuje się tzw. świadectwo przedślubne. Należy je złożyć w parafii, w której odbędzie się ślub. 

Zapowiedzi ogłaszane są równocześnie w parafiach obu narzeczonych przez trzy niedziele. 

Nie dopuszcza się małżeństwa z osobami nie ochrzczonymi. 

Ofiara składana z okazji ślubu jest dobrowolna, lecz zwyczajowo wynosi od 200 do 500 zł. Należy ponadto opłacić chór (koszt około 200 do 500 zł). 

Świadkami muszą być osoby wyznania prawosławnego.

Ślub w Kościele Anglikańskim

Wymagane jest zaświadczenie o zawarciu ślubu cywilnego. Jedno z narzeczonych powinno być parafianinem i mieć świadectwo chrztu. 

Raz w tygodniu przez okres 1 miesiąca należy spotykać się na rozmowach z księdzem. 

Świadkowie nie muszą być wyznania anglikańskiego. 

Za ślub ustalona jest opłata w wysokości około 300 zł.

Ślub w Kościele Ewangelicko-Reformowanym

Jedno z narzeczonych musi być członkiem Kościoła i mieć świadectwo chrztu. 

Do ślubu kościelnego z prawami cywilnymi potrzebne jest zaświadczenie o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa. Jeśli ma się odbyć tylko ślub kościelny, należy złożyć zaświadczenie o zawarciu małżeństwa z USC.

Rozmowy przygotowujące do ślubu prowadzone są indywidualnie. 

Uroczystość może się odbyć po trzech tygodniach od złożenia dokumentów, gdyż od tej pory co niedziela ogłaszane są zapowiedzi. 

Świadkowie ceremonii nie muszą .być członkami Kościoła. 

Nie ma ustalonych opłat składa się dobrowolna ofiarę.

Ślub w Kościele Ewangelicko-Metodystycznym

Młodzi nie muszą uczestniczyć w naukach przedmałżeńskich, odbywają się zaś indywidualne rozmowy narzeczonych z pastorem. 

By wziąć ślub kościelny ze skutkiem cywilnym, należy złożyć zaświadczenie z USC o braku przeszkód do zawarcia związku małżeńskiego. Konieczne jest przedstawienie świadectwa chrztu.

Małżeństwa nie może zawrzeć osoba nie ochrzczona. 

Od chwili złożenia dokumentów, przez 4 tygodnie, co niedziela ogłaszane są zapowiedzi. 

Świadkami uroczystości powinni być pełnoletni chrześcijanie. 

Koszt uroczystości sprowadza się do złożenia dobrowolnej ofiary.

Ślub w Kościele Ewangelicko-Augsburskim

Narzeczeni nie muszą uczestniczyć w naukach przedmałżeńskich, prowadzone są z nimi indywidualne rozmowy. 

By zawrzeć ślub ze skutkiem cywilnym, potrzebne jest zaświadczenie z USC o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa. Należy również złożyć świadectwo chrztu.

Jedno z narzeczonych powinno należeć do parafii, w której odbędzie się ślub. 

Jeżeli małżeństwo ma być zawarte z osobą innego wyznania, szczegóły ustala się bezpośrednio z kapłanem.

Świadkowie ceremonii ślubnej muszą być osobami ochrzczonymi. 

Koszty uroczystości ślubnej sprowadzają się do złożenia dobrowolnej ofiary.

---
Zdjęcie 1 pochodzi ze strony: http://perfectmoments.pl/blog/?p=81;

Zdjęcie 2 pochodzi ze strony: http://www.przewodnikmp.pl/artykuly/102-formalnosci-lubne/131-dokumenty---slub-konkordatowy;  
Zdjęcie 3 pochodzi ze strony: http://o-slubach-i-nie-tylko.blog.onet.pl/SLUB-WYMAGANE-DOKUMENTY,2,ID231494371,n; 
Zdjęcie 4 pochodzi ze strony: http://picasaweb.google.com/lh/photo/4_Fas8Ty5UBwMkRiYL8veg;
Artykuł pochodzi ze strony: http://www.slub.hg.pl/teksty/prawo.htm.